Vette blunder in De Morgen, dikke pluim voor HLN

Vandaag viel mijn oog op een artikel in De Morgen waarbij ene Arie Elshout, correspondent van De Volkskrant in de VS, schrijft dat Michael Bloomberg, de burgemeester van New York, "een streep [zette] door transgene vetten".  Het ging natuurlijk over transvetten, maar de term "transgeen" is in deze context volledig fout.  Transgeen duidt immers op een resultaat van genetische manipulatie, terwijl transvetten daar niets mee te maken hebben. De "trans" in transvetten slaat gewoon op een trans-configuratie van een dubbele binding, waarbij de waterstofatomen zich aan beide kanten van de dubbele binding bevinden. Transgeen is een zaak van biologie, transvetten zijn een zaak van scheikunde. Een eenvoudige Google search leert ons dat de on-term "transgene vetten" al 325 keer voorkomt. Het geeft een idee van de onkunde over wetenschap die in journalistieke middens schering en inslag lijkt te zijn.

Daarmee komen we opnieuw op het onderwerp van het CD&V-wetsvoorstel over het verbod op transvetten, palmolie en kokosvet in voeding.  Deze blog was op 3 mei de eerste om het probleem met dit wetsvoorstel aan te kaarten: het verbod op transvetten valt toe te juichen, maar het verbod op palmolie en kokosvet lijkt eerder ingegeven door protectionisme dan door zorg voor de volksgezondheid.

Het onderwerp is intussen opgepikt door minstens één massamedium. In Het Laatste Nieuws van 11 mei interviewde Peter Verbruggen professor Frits Muskiet en voedingsauteur Pascale Naessens.

Frits Muskiet, Europees expert inzake voedingsvetten:

"Misschien moeten [de twee CD&V-senatrices] eerst eens een cursus gezonde voeding volgen, voor ze met nieuwe wetten zwaaien. Iedereen weet dat transvetzuren ongelooflijk slecht zijn. Alleen de grootindustrie omarmt ze: het zijn goedkope vetten die lang meegaan en vet eten een lekkere smaak geven. Ik sta achter elk verbod daarop. Maar dan blijkt hoe onwetend de twee senatrices zijn, als ze ook palm- en kokosolie en cacaoboter over dezelfde kam scheren. Dat zijn verzadigde vetten die het lichaam nodig heeft. Sterker nog: het menselijk lichaam maakt ze zelf aan. Er zijn zelfs studies die aantonen dat kokosolie beschermt tegen diabetes en het is algemeen bekend dat ze de stofwisseling snel omzetten in energie. Cacaoboter wordt in sommige landen zelfs verplicht als ingrediënt om van echte chocolade te spreken en palmolie wordt door verschillende specialisten aangeprezen als een natuurlijk antioxidant. En net die vetten willen de Belgische senatrices weg, samen met de ongezonde transvetten. Onbegrijpelijk."

Pascale Naessens:

"Als het wetsvoorstel toch goedgekeurd wordt, vrees ik voor nog meer gezondheidsproblemen. Omdat de positieve effecten van deze plantaardige verzadigde vetten zouden verdwijnen. Kokosnootolie heeft bijvoorbeeld antivirale en schimmelwerende eigenschappen en is ideaal om in te bakken. Net omdat het een verzadigd vet is, blijft het stabiel en kan het hoge temperaturen aan. Plantaardige verzadigde vetten bevatten ook veel antioxidanten. Bovendien zal de industrie met deze nieuwe wet geneigd zijn over te schakelen naar goedkope omega 6-vetten zoals maïs-, zonnebloem- en sojaolie. Er is nu al een opstoot van de omega 6-vetten, wat ontstekingen in de hand werkt en opnieuw leidt tot hart- en vaatziekten. Het ene probleem wordt dan enkel vervangen door het andere."

Hoewel de twee senatrices volhouden dat hun wetsvoorstel gebaseerd is op een advies van de Hoge Gezondheidsraad, blijkt nu dat deze raad een bijkomend, gedetailleerd advies wil geven over palm- en kokosolie. Bart Croes, woordvoerder van de CD&V-senaatsfractie, stelt nu dat het raadzaam is om te wachten op dit bijkomend advies, en het wetsvoorstel vervolgens bij te sturen indien nodig.  

Het lijkt er dan ook op dat het verbod op palmolie en kokosvet in het wetsvoorstel te wijten was aan een ietwat te voortvarende interpretatie van het aanvankelijke advies van de Hoge Gezondheidsraad.