Hitler, racist maar geen nationalist
De nazi’s waren geen nationalisten in de klassieke zin van het woord die geloven dat staat en natie moeten samenvallen. Ze minachtten gewone nationalisten als aanhangers van Kleinstaaterei. Hitler wilde de Duitse natie tot een imperium uitbouwen vanuit het concept dat bepaalde raciaal gedefinieerde grootmachten de dominerende, hegemoniale, kracht moesten zijn in een bepaalde regio of in een bepaald continent. Duitsland zou dat bijvoorbeeld zijn in Europa, Japan in Oost-Azië en Groot-Brittannië in zijn kolonies.
Reacties
fcal
donderdag, 2 mei, 2013 - 12:36Hitler was in de 1ste plaats als oorspronkelijke (Habsburgse) Oostenrijker volksnationalist, in de 2de plaats afgunstsocialist (o.a. Tsjechen (Slaven) en Joden waren hem te rijk en te machtig) en in de 3de plaats als afgeleide van (1) en (2) racist. Dat laatste was hem slechts een hulpmiddel, dat hem veroorloofde na de herinvoering van de ongelijkheid in rechte, de volgens hem onterechte rijken van hun bezittingen te ontdoen en later ook de onderworpen volkeren te stropen.
traveller
donderdag, 2 mei, 2013 - 12:40Fcal,
Klopt helemaal.
Marc Huybrechts
donderdag, 2 mei, 2013 - 15:02Ik denk dat Rochtus, in navolging van de Britse historicus Mazower, het bij het rechte eind heeft. Hitler was duidelijk een racist en een imperialist. Zijn feitelijke gedragingen laten geen ander oordeel mogelijk.
@ fcal en Traveller
Dat hij een "volksnationalist" zou geweest zijn is betwijfelbaar en betwistbaar. Dat ligt overhoop met zijn manifest imperialisme en zijn 'Europese ambities'. In contemporele termen zou men hem zelfs een Europese racistische multiculturalist avant-la-lettre kunnen noemen.
Akkoord dat hij ook een "afgunst-socialist" was. Begeesterende politieke leiders (en zelfs cultureel-politieke ideologieen) kunnen maar grote aanhang verwerven door in te spelen (of het uitbuiten) van diepmenselijke ondeugdelijke sentimenten, en in zijn geval was dat ook afgunst en het politieke misbruik van 'zondebokken of zwarte schapen'. In zijn psychologische makeup had Herr Hitler dus veel gemeen met Mao, Castro, Chavez, Khadaffi, enz.... Gelukkig, voor de wereld, hebben deze laatsten nooit het onbetwiste leiderschap van efficiente Germanen kunnen bekomen.
fcal
vrijdag, 3 mei, 2013 - 02:26@MH
Wie was er in de 1ste helft van de XXste eeuw geen imperialist? Alleen zij, die er de mogelijkheden niet toe hadden. Clémenceau en Poincaré, de Belgische franstalige politici wensten allen hun 'Rijk' na WO1 uit te breiden tot de linker-Rijnoever. Dat is niet gelukt door de tussenkomst van de VS (Wilson), maar Eupen-Malmünd en Luxemburg, maar ook Elzas-Lotharingen en Saarland kwamen onder respectievelijke Belgische en Franse bestuur of voogdij. Mussolini (Italië) was niet beter met het inpikken van de Turkse gebieden in Noord-Afrika (Lybië) en de Dodekanesos (Griekse eilanden). Idem dito in Balkan, Midden-Europa... Ook in Afrika en in Oceanië werden de Duitse gebieden aan de overwinnaars, voornamelijk Groot-Brittannië en Frankrijk, toegeschoven. Een lange lijst is dat. Een later revanchisme was niet uit te sluiten. Met het oorspronkelijke XIXde eeuwse Europese imperialisme had dit qua kracht en inhoud weinig te zien. Hitlers ambities in Europa waren aanvankelijk begrensd tot Centraal Europa (zie zijn pact met Stalin en zijn pogingen om het met Groot-Brittannië op een akkoord te kunnen gooien). Dit is om diverse redenen niet gelukt, maar dat heeft met ideologie weinig uitstaans. Dit laatste aspect was door de socialistische geïnspireerde interventionnistische en regelgevende dwingelandij een 'doodlopende' straat en heeft uiteindelijk geleid tot sovjet-russische toestanden in de oorlogsjaren.
Marc Huybrechts
vrijdag, 3 mei, 2013 - 20:48@fcal
Ge hebt duidelijk geillustreerd dat er veel imperialisten rondliepen in de vorige eeuw. Vandaag is dat trouwens nog steeds het geval. Bijvoorbeeld, China probeert vandaag eilanden te pakken van Japan, Vietnam, en de Filippijnen, en delen van India in de Himalayas, enz... Dus, het is niet bepaald verbazend dat Hitler ook een imperialist was.
Waar we het misschien niet helemaal eens over waren is of Hitler ook een "gewone volksnationalist" was. Ik vind dat zijn imperialisme daar mee over hoop ligt, en ik ben ook niet zo pessimistisch om te denken dat alle non-imperialistische nationalisten in de vorige eeuw zo waren omdat ze..."er de mogelijkheden niet toe hadden".
Je laatste zin lijkt interessant, maar is een beetje kryptisch. Zou je dat misschien een beetje willen verduidelijken?
fcal
zaterdag, 4 mei, 2013 - 01:02@MH
Ik heb me wellicht iets te beknopt en dus eenzijdig uitgelaten over Hitler. Oorspronkelijk was hij als 'Habsburgse' Duits sprekende Oostenrijker een volksnationalist in deze veelvolkerenstaat, die het Keizer- en Koninkrijk Oostenrijk-Hongarije was. Later in Beieren, waar hij naar uitgeweken was, werd hij Duits nationalist en dit in zodanige mate dat hij bij het uitbreken van WO1 zelfs dienst nam in het Duitse leger en niet in het Oostenrijkse. Na de oorlog bleef hij in Duitsland wonen en was hij in zijn politiek optreden een uitgesproken Duitse staatsnationalist, die aanvankelijk de vooroorlogse grenzen wenste hersteld te zien zij met een aantal beperkingen. Het is op dit pad, dat hij in conflict kwam met Frankrijk en Groot-Brittannië vooral toen hij eerst Tsjechië en later Polen binnenviel en tot vazalstaten maakte.
Zijn economisch denken was eerder primitief en gestoeld op een geloof aan een door de overheid geleide economie (command economy) zoals hij dat eigenlijk ook ervaren had tijdens WO1 (oorlogseconomie) maar onvoldoende vond. Een en ander paste uitstekend in zijn eigen socialistische benadering. Was zijn ingrijpen in de economie in den beginne eerder beperkt later werd dat steeds diepgaander en ten slotte bereikte men in de oorlogsjaren weer een volslagen staatsgestuurde economie. Ook in politiek opzicht evolueerde Duitsland van een democratie (1933-1934) via een autoritaire staat (1935-1938) tot een totalitaire staat (1939-1945).
Het is vooral in de laatste fase van de totalitaire staat en in de oorlogsomstandigheden dat de door mij vermelde sovjet-russische toestanden zich ontwikkelden en voordeden.
Questing Beast
donderdag, 2 mei, 2013 - 17:52Het imperialisme van Hitler linken aan multiculturalisme of "Europese ambities" lijkt mij meer dan een brug te ver. Hitler's oorlogszucht had eerder te maken met het door fcal aangehaalde stropen van de overwonnenen. Hitler - fan van Keynes - had de zieltogende Duitse economie er schijnbaar bovenop geholpen door fenomenale deficit spending. Deze economische herleving was trouwens de voornaamste bron van zijn populariteit. Het mooie sprookje begon echter al snel barsten te vertonen. Nadat de Joden als gemakkelijke zondebokken waren uitgeschud bleef er eind jaren dertig niet veel meer over dan op strooptocht te trekken naar het buitenland om de lege kassen te vullen. De tweede wereldoorlog was de vlucht vooruit van een op gebakken lucht gevestigd regime. Martin De Vlieghere heeft hier een bijzonder interessant boek over geschreven: "Wij verkiezen een Führer".
Marc Huybrechts
vrijdag, 3 mei, 2013 - 20:55@QB
Heeft u meer informatie over die..."fenomenale deficit spending" van de nazis? Geeft De Vlieghere uitleg over de belangrijkste financieringsbronnen van die deficieten?
Questing Beast
maandag, 6 mei, 2013 - 16:55De Vlieghere gaat uitgebreid op dat thema in in het hoofdstuk "De economische alchemie van de nazi's". Explosie van de staatsschuld, bevriezen van buitenlandse tegoeden, aanslaan van (Joodse) eigendommen, inflatie, opsouperen van goud- en deviezenvoorraden (ook die van Oostenrijk na de Anschluss en die van Tsjechoslowakije - die er overigens op amper één jaar tijd werden doorgedraaid), enz.: de ganse poespas passeert de revue. Verder gaat hij ook in op de totale economische controle van het naziregime en de gevolgen daarvan en toont hij ook aan dat de zogenaamde Duitse economische opleving onder de nazi's slechts schone schijn was. Uiteindelijk werd de vlucht vooruit in WO II voor Hitler en de zijnen de enige manier om hun politieke vel te redden, zo luidt De Vlieghere's conclusie. Ik respecteer De Vlieghere's copyright, dus voor details en cijfers dien ik u naar zijn boek te verwijzen.
Marc Huybrechts
maandag, 6 mei, 2013 - 20:46Bedankt. Het ging dus niet om 'vrijwillige' financiering, maar wel om gedwongen financiering in de vorm van 'confiscatie' van tegoeden van buitenlanders in Duitsland en van de goud en deviezenvoorraden van buurlanden, evenals het liquideren van bestaande Duitse vorderingen op het buitenland. Een dergelijk beleid was natuurlijk onhoudbaar op termijn en maakte nieuwe schuldopbouw tegenover het buitenland onmogelijk.
De huidige linkse regeringen van sommige grote Westerse landen (VS, France...) zijn al een heel eind een gelijkaardige weg aan het bewandelen om massale deficit spending te kunnen financieren maar dan via geldcreatie of expansie van de 'monetary base' door hun centrale banken. Het resultaat daarvan gaat niet een nieuwe wereldoorlog zijn, maar wel langdurige stagnatie in de reele economie, en potentieel ook scherpe inflatie al of niet met nieuwe asset bubbles.
Questing Beast
dinsdag, 7 mei, 2013 - 16:15Daar ben ik het mee eens. Overigens zou ik er nog aan willen toevoegen dat ook zogenaamd rechtse regeringen in feite slechts in details i.p.v. ten gronde afwijken van deze weg. We're all socialists now. Dit is te begrijpen aangezien niemand er binnen afzienbare toekomst in zal slagen een werkelijk alternatieve weg aan de bevolking verkocht te krijgen. Wie het probeert graaft zijn politieke graf. Dit is dan nog los van de vraag of het wel wenselijk is dat het grote publiek doorkrijgt hoe diep ze in de beerput zijn weggezonken. De maatschappelijke gevolgen van de paniek die hierdoor zou ontstaan zijn m.i. niet bepaald iets om naar uit te kijken.